Ministarstvo infrastrukture Kosova juče je započelo sa postavljanjem saobraćajnih tabli na Sjeveru. „Preuzeli smo obavezu da na sjeveru i na cijeloj teritoriji Kosova uklonimo sve srpske saobraćajne table koje su na ćirilici, zamjenjujući ih zvaničnim oznakama naselja u skladu sa zakonima Kosova“, oglasio se ministar infrastukture, Ljiburn Aljiju (Liburn Aliu).
Kako prenosi Kossev njihova ekipa snimila je radnike koji su, uz asistenciju Kosovske policije, na putu Mitrovica – Lešak – Jarinje, skidali postojeće jednojezične table na dva pisma, zamjenivši ih sa dvojezičnim – prvo na albanskom, pa na latiničnom srpskom.
Aljiju ističe da će se ova akcija nastaviti i narednih dana, dok se sve table ne zamjene.
U pitanju su ne samo oznake sa imenima mjesta, već i sa dijelovima naselja.
Lavina reakcija – uzajamno oponirajuće, ali u središtu ćirilica za obe strane
Nakon što smo ranije danas kamerom zabeležili uklanjanje starih i postavljanje novih tabli, pokrenula se lavina reakcija na obe strane.
Uprkos uzajamno oponirajućim reakcijama srpske i albanske strane, i jedni i drugi su od čitavog događaja, naglasak stavili na ćirilicu.
Dok su albanski korisnici društvenih mreža odobrili potez uklanjanja ćirličnog pisma, mnogi uz brojne uvrijede, srpski zvaničnici koji su reagovali, to vide kao dalji vid majorizacije.
„Preživela je srpska ćirilica vjekove, preživeće i malog tiranina“, reakcija je direktora Kancelarije za Kosovo Petra Petkovića, dok Srpska lista poručuje da su oni koji su pomislili da se nakon odluke o vraćanju zemljišta manastiru Visoki Dečani nešto u Kurtijevom pristupu prema Srbima promjenilo, dobili odgovor na to – i to prije nego što je odluka zvanično uknjižena u katastar.
Optužujući kosovsku vladu da nastavlja svoju borbu protiv srpskog identiteta na Кosovu, Srpska demokratija navodi:
„Danas je na red došla ćirilica i ćirilične table, i nametanje albanskog jezika kao primarnog u većinski srpskim opštinama, iako su prema ustavu i zakonu, albanski i srpski potpuno jednaki, a ustav i zakoni obavezuju institucije da promovišu pravo naroda da neguju i jačaju suštinske elemente svog identiteta, odnosno svoju veru, jezik, tradiciju i kulturno nasleđe“.
Na dijelu imamo „agresivne pokušaje asimilacije i pokušaj potčinjavanja srpskog identiteta“, i to od strane institucija koje bi trebalo da se protiv toga bore, dodaju.
Reagovao je i povjerenik za jezike pri kabinetu kosovskog premijera, Slaviša Mladenović. On smatra da je raspored topografskih oznaka na tablama u većinski srpskim sredinama trebalo da bude postavljen u obrnutom redoslijedu.
“Zakon o upotrebi jezika predviđa ravnopravnost službenih jezika, ali bi topografski znakovi trebalo u obzir da uzimaju i etnički sastav samih naseljenih mjesta. Raspored jezika na ovim znacima je morao biti obrnut”, napisao je Mladenović na Fejsbuku.
Ranije danas, na sličan način je za KoSSev reagovao i zamjenik kosovskog ombudsmana Srđan Sentić.
Table na lokalnom nivou trebalo bi da reflektuju stanovništvo, ukazao je Sentić.
Promena u upotrebi jezika na Sjeveru sa novim opštinskim rukovodstvima
Iako se lavina reakcija pokrenula tek sa današnjom viješću, promjena u upotrebi jezika na Sjeveru, nije, međutim, novina.
Promjenom etničke strukture opštinskih rukovodstava na Sjeveru, na samom početku mandata novih gradonačelnika prije više od godinu dana, odmah su promjenjene table istaknute na samim opštinama, isticanjem prvo albanskog i to u naglašenom fontu, a potom srpskog i to na latinici, kao i engleskog, u nenaglašenom fontu.
Takođe, Kosovo je na srpskom napisano nepravilno za ovaj jezik, kao „Kosova“ – „Republika Kosova“, što je manir u upotrebi jezika i na centralnom nivou.
„Slova i font moraju biti iste veličine u skladu sa principom i logikom jednakosti“, kaže Sentić, naglašavajući ravnopravnost srpskog i albanskog, kao službenih jezika na Kosovu.
Poštovanje Ustava Kosova i Zakona o upotrebi jezika i primjena srpskog jezika u institucijama su paradigma položaja srpske zajednice i ostalih nevećinskih zajednica na Kosovu, naglašava zamjenik ombudsmana.
„Rijetke su institucije koje doslijedno i u potpunosti sprovode Član 5 Ustava Kosova i Zakona o upotrebi jezika, a, nažalost, one institucije u kojima se jezička prava krše svakodnevno – su u velikoj većini“, ukazuje on.