Specijalni izaslanik Evropske unije za dijalog između Kosova i Srbije Miroslav Lajčak i specijalni izaslanik SAD za Balkan Gabrijel Eskobar posjetiće Kosovo u ponedeljak. Ipak, tokom utorka će biti u Srbiji.
Njihova posjeta imaće za cilj pronalaženje riješenja za izlazak iz trenutne napete situacije na sjeveru, koja rizikuje da ošteti sve ono što EU smatra uspjehom u dijalogu.
Pored sastanaka sa čelnicima institucija u Prištini, očekuje ih i posjeta sjeveru zemlje.
EU je, u izjavi za medije, istakla da se hitno mora vratiti mir.
„Evropska unija je spremna da sprovede utvrđene mjere. Neuspijeh deeskalacije tenzija dovešće do negativnih poslijedica. Očekujemo da Kosovo dijeluje na način bez deeskalacije i da odmah obustavi policijske operacije u blizini opštinskih zgrada na sjeveru Kosova. Načelnici opština moraju privremeno da obavljaju svoje dužnosti u drugim objektima osim u zgradama opština. Prijevremene izbore treba raspisati što je prije moguće u sve četiri opštine i organizovati na potpuno inkluzivan način. Očekujemo učešće kosovskih Srba na ovim izborima. Izražavamo zabrinutost zbog stanja najviše pripravnosti Vojske Srbije. Evropska unija očekuje da se Kosovo i Srbija ponašaju odgovorno i odmah se angažuju u Dijalogu uz posredovanje EU o pronalaženju održivog riješenja za situaciju na sjeveru Kosova koje garantuje zaštitu, bezbijednost i participativnu demokratiju za sve građane i otvara put za sprovođenje Sporazuma o putu normalizacije i njegovog Aneksa. To podrazumijeva početak bez odlaganja ili daljih preduslova rada na formiranju Zajednice opština sa srpskom većinom“, navodi se u saopštenju.
Od 26. maja lokalni Srbi sjevernih opština – Zvečan, Leposavić i Zubin Potok – protestuju da se protive ulasku novih albanskih predsjednika opština u zgrade opština.
Dana 29. maja situacija je eskalirala u Zvečanu, nakon što su se srpski demonstranti sukobili sa pripadnicima KFOR-a.
Uslijed toga je povrijeđeno 30 pripadnika mirovnih snaga, kao i pripadnici kosovske policije. Tokom protesta oštećena su i zapaljena vozila Kfora, kosovske policije i medija.
Šef NATO-a Jens Stoltenberg najoštrije je osudio nasilje nad pripadnicima Kfora.
Nasilje je navelo NATO da pošalje 700 dodatnih vojnika na Kosovo, pored 4.000 vojnika koji se već nalaze u našoj zemlji.
Međunarodni faktor je neprestano pozivao na preduzimanje koraka ka smanjenju tenzija.
Među zahtijevima su i povlačenje gradonačelnika iz opštinskih zgrada i obustava policijskih operacija u blizini zgrada na sjeveru.
Međutim, neke diplomate su zatražile i održavanje novih izbora u tom dijelu zemlje. Predsjednica Kosova Vjosa Osmani i premijer Kosova Aljbin Kurti dali su znake da bi tako nešto moglo da se desi, poštujući zakone Kosova.
Što se tiče Srbije, međunarodni faktor je od ove zemlje tražio da smanji stanje vojne gotovosti i da pomogne u smanjenju tenzija među srpskim demonstrantima na sjeveru.
Kosovo i Srbija, uz posredovanje EU, započeli su pregovore za normalizaciju odnosa 2011. godine.
Stranke su potpisale nekoliko sporazuma, ali uglavnom iz Srbije oni nisu sprovedeni prenosi Tv Prizreni.