Građani opština Peć i Prizren suočavaju se sa rastućim troškovima priprema za zimu, dok inflacija dodatno smanjuje njihovu kupovnu moć. Cijena ogreva, zimnice i osnovnih potrepština prešla je 1000 evra po domaćinstvu, što je mnogima postalo teško dostižno. Iako neki biraju alternativna riješenja poput peleta i struje, mnogi se oslanjaju na tradicionalna drva, pokušavajući da pronađu najisplativiji način grejanja u sve izazovnijim ekonomskim uslovima.
Pripreme za zimu u ovim opštinama počele su već krajem leta, a građani se suočavaju s velikim izazovima zbog rastućih cijena ogreva i osnovnih potrepština. Inflacija dodatno otežava finansijsku situaciju, a sagovornici lokalnih medija, uključujući Radio Goraždevac, TV Prizreni, Radio Peja i Radio Astra, dele svoja iskustva.
Kosovo se suočava sa značajnim poskupljenjima osnovnih proizvoda i usluga. Prema riječima diplomiranog ekonomiste Šaćira Ibre, Kosovo je među najsiromašnijim u Evropi, a cijene prehrambenih proizvoda, energenata, struje i poreza na imovinu znatno su porasle u odnosu na prošlu godinu.
„Cijene mnogih proizvoda i usluga su značajno povećane u odnosu na prošlu godinu, naročito cijene osnovnih prehrambenih proizvoda i usluga, cijena energenata, zatim cena struje, poreza na imovinu i svega što direktno pogađa svakodnevni život građana Kosova. Potrošačka korpa danas košta znatno više nego u istom periodu prošle godine. Podaci Agencije za Statistiku Kosova pokazuju, da su potrošačke cijene veće za 2,4 odsto u odnosu na isti perod prošle godine. U prvim mjesecima ove godine kod nas su poskupeli prehrambeni proizvodi, voće i povrće, šećer, hljeb i žitarice, kao i meso i riba, dok su mliječni proizvodi i gorivo na istom nivou,” kazao je on za Radio Astra.
Ekonomski stručnjak iz Peći Egzon Kastrati za Radio Peja objašnjava da veliki deo građana koristi alternativna rešenja za grejanje, poput peleta i struje, ali da su drva i dalje dominantan izbor.
„Praktično, ako uzmemo i analiziramo trend potrošnje zimskih dobara, većina kosovskih porodica troši drva. Ipak, izbor alternativnih načina grejanja je sve veći, kao što su struja i pelet. Sve ove opcije građani koriste za grejanje,” kaže Kastrati, dodajući da je inflacija značajno smanjila kupovnu moć građana. „Iako su plate porasle sa 500 na 600 evra, ono što smo ranije mogli kupiti za 400 evra, sada košta 600 evra”, kazao je Kastrati.
Slađana Miletić Dašić, domaćica iz sela Brestovik kod Peći, kaže za Radio Goraždevac da je za pripremu zime potrebno oko 1000 evra po domaćinstvu, i da se snalaze zahvaljujući sopstvenoj proizvodnji hrane.
„Nama je olakšavajuća činjenica što živimo na selu, pa imamo dosta svojih proizvoda, ali opet, sve je skupo. Otprilike oko 1000 evra bi bilo dovoljno za celo domaćinstvo da obezbijedimo sve što je potrebno,” objašnjava ona.
Stanovnici Prizrena sa kojima su razgovarali novinari TV “Prizreni”, kažu da biraju između drva, peleta i struje, pokušavajući da pronađu najpristupačniji način za grejanje svojih domova.
„Moj sin je u inostranstvu, pa kombinujemo grejanje. Stariji se grejemo na drva, dok mlađi više koriste klima uređaje. Nekako se snalazimo, ali i drva i struja su sve skuplji,” kaže jedan stanovnik Prizrena.
„Grejaćemo se na pelet. Nije jeftinije, ali nemamo drugog izbora, već duže vreme koristimo centralno grejanje i to nam je trenutno jedina opcija.”
Pripreme za zimu postaju sve veći finansijski izazov za mnoge porodice u Peći i Prizrenu, a inflacija dodatno otežava svakodnevni život.