Odluka je u suprotnosti sa tekućim naporima da se deeskaliraju tenzije između Kosova i Srbije – oglasio se portparol EU, Peter Stano u vezi sa zahtijevom opštine Sjeverna Mitrovica da zaposleni u srpskim institucijama u sjevernom dijelu Kosovske Mitrovice napuste prostorije, ukoliko se ne dostavi tražena dokumentacija.
Opštinska inspekcija Sjeverne Mitrovice obišla je u dva navrata ustanove Republike Srbije koje se nalaze u zgradi kosovskomitrovičkog okruga, u njenoj neposrednoj blizini, kao i još neke objekte u kojima su smještene i druge srpske strukture.
Iz Srpske liste su nakon prve posjete saopštili da inspekcija „lažnog gradonačelnika“, Erdena Atića, želi da iseli zaposlene u srpskom sistemu i to do ponedeljka.
Opština Sjeverna Mitrovica je tada negirala navode Srpske liste da će bilo koga da iseli „od narednog ponedeljka“, navodeći da je bila u pitanju „rutinska posjeta“ zvaničnika „objektima koji su u vlasništvu opštine“.
Pre dva dana, međutim, uslijedila je nova posjeta kada su, inspektori Igoru Simiću u PIO Fondu i uručili zapisnik u kojem se daje rok od tri dana spomenutim srpskim institucijama da pripreme dokumentaciju o korišćenju ustanova ili da isprazne objekte.
Savjetnik gradonačelnika Sjeverne Mitrovice, Visar Silja, kazao je istog dana za KoSSev da se zbog „predviđenih radova koje će Opština obavljati u pojedinim opštinskim objektima, traži njihovo oslobađanje od lica koja koriste objekat bez ikakvih dokumenata“.
Portparol EU precizirao je da pitanje struktura, odnosno srpskih institucija na Kosovu mora da se reši u okviru dijaloga u Briselu.
„Treba ga rešiti u kontekstu uspostavljanja Asocijacije/Zajednice opština sa srpskom većinom“, konkretan je bio Stano.
On je još jednom pozvao na organizaciju izbora, ali i učešće Srba i to bez preduslova.
„Iako su izbori za gradonačelnike u aprilu 2023. održani u četiri opštine na Severu Kosova protekli u skladu sa pravnim okvirom Kosova, bili smo jasni da zbog veoma niske izlaznosti oni ne nude dugoročno političko rešenje. Stoga je od ključne važnosti da se što pre organizuju inkluzivni lokalni izbori na kojima bi Srbi sa Kosova učestvovali bez preduslova“, kazao je.
Podsetio je i na izjavu visokog predstavnika Evropske unije, Žozepa Borelja od 3. juna kojom se obe strane pozivaju da preduzmu mere za deeskalaciju i da se uzdrže od bilo kakvih daljih nekoordinisanih akcija.
„Kosovo se ponovo obavezalo na ove principe u Bratislavi u julu 2023“, ukazao je ujedno Stano.
Silja je istovremeno naveo i da je ova opština spremna da podrži i obezbijedi radni prostor svakoj instituciji koja pruža usluge u „interesu građana Kosova“.
Potom su uslijedile nove optužbe Srpske liste na račun gradonačelnika i kosovske vlade, a reagovala je i Kancelarija za Kosovo, uz navode da je cilj Prištine da „sve srpsko proteraju“, ali i da Beograd „neće da dozvoli“ Kurtijev i Atićev „ultimatum“, dok su ujedno kritikovali ćutanje međunarodne zajednice.
Juče su, međutim, iz ambasade Sjedinjenih Država u Prištini naveli za Radio Slobodna Evropa da lokalne vlasti nisu koordinisale sa međunarodnom zajednicom u vezi sa odlukom o „oslobađanju“ prostorija.
Takođe su poručili da ta odluka nije ni u skladu sa zahtijevima da se ne preduzimaju akcije koje mogu da dovedu do eskalacije situacije, ali i da su savjetovali kosovsku vladu i gradonačelnike da se uzdrže od preduzimanja radnji koje mogu da povećaju tenzije.
Danas se u sličnom tonu oglasio i portparol EU, Peter Stano.
„Zabrinuti smo zbog implikacija na bezbednosnu situaciju nedavnih odluka koje je donela administracija opštine Severna Mitrovica o korišćenju javnih i opštinskih prostora i zgrada, kojima se, između ostalog, traži od subjekata pod upravom Srbije da napuste svoje prostorije, ukoliko ne dostave traženu dokumentaciju u kratkom roku“, navodi Stano.
I on ocijenjuje da je odluka u suprotnosti sa tekućim naporima da se deeskaliraju tenzije između Beograda i Prištine.
„Ponavljamo naš ponovljeni poziv za blisku koordinaciju i saradnju u vezi sa svim odlukama koje utiču na krhku bezbijednosnu situaciju na Sjeveru Kosova i riješavanje problema u okviru dijaloga uz podršku EU“, poručio je Stano.